گلعلیزاده اظهار داشت: مسئولان شهری شاخصهای مناسبی را برای منطقه «تلو» مطرح نکردند که از جمله مواردی که آنها اشاره کردهاند بحث سهولت تملک زمین و قیمت زمین در این منطقه است.
وی با بیان اینکه از دیگر مشکلات موجود در منطقه «تلو» عمق 30 تا 120 متری آب زیرزمینی است، گفت: این منطقه در گسل «تلو» قرار دارد و آب رودخانه جاجرود را نیز تهدید میکند.
معاون محیط زیست انسانی محیط زیست استان تهران تصریح کرد: در طرح جامع، گزینههای دیگری نیز برای احداث گورستان در تهران دیده شده است که حدود 22 مورد است از جمله آن میتوان به مناطقی در جنوب شرقی تهران، امامزاده عقیل و گزینههای دیگر اشاره و درباره آنها نیز برای احداث گورستان تصمیمگیری کرد.
گلعلیزاده گفت: شهرداری این نگاه را دارد که گورستانها جزئی از شهر هستند در حالیکه این موضوع شاید در بسیاری از کشورها میسر باشد اما در ایران که مراسمهای متعددی برای اموات داریم ایجاد گورستان در شهر مزاحمتهای خاصی را برای همسایگان گورستان ایجاد میکند به همین دلیل بهتر است که گورستانها خارج از شهر احداث شوند.
«تلو» از ظهور تا سقوط
اصل تمرکززدایی در کلانشهری چون تهران بسیار شایسته و انکارناپذیر است که شهرداری تهران نیز حتماً با توجه به این اصل پیشنهاد احداث گورستان «تلو» در شمال شرق تهران را داده است اما نکاتی در این انتخاب باید مورد توجه قرار گیرد که از جمله آن قرارگیری أراضی تلو در مسیر رودخانه جاجرود، ترافیک فعلی روزهای پنجشنبه و جمعه در این مسیر به علت توریستپذیری منطقه، شیب منطقه و انتقال آلودگی به سطحهای زیرین و از بین رفتن منظر شهری تهران با ایجاد گورستان در تمام جهات مختلف تهران است.
برای احداث گورستان در هر نقطهای باید سهولت مسیرهای دسترسی، قرار نداشتن در مسیر جریان باد، نبود امکان هیچگونه فعالیت کشاورزی، تفریحی، صنعتی و زراعی، شیبدار نبودن زمین، داشتن حداقل 5 متر فاصله با سفره آبهای زیرزمینی، امکان برخورداری از تجهیزات رفاهی و بهداشتی مورد لحاظ و با دقت نظر ویژهای مورد بررسی قرار گیرد.
یکی از مهمترین مشکلات اراضی «تلو» که منطقهای نظامی است و حتی در حال حاضر کارشناسان محیط زیست اجازه بررسی این منطقه را به دلیل نظامی بودن ندارند، این است که این زمینهای انتخابشده توسط شهرداری برای احداث گورستان، در بالادست سه تصفیهخانه اصلی آب تهران قرار دارد و شیب تند این اراضی به سمت تصفیهخانههای تهرانپارس و چندین مخزن اصلی آب تهران است.
این نکته قابل ذکر است که مخازن بزرگ آب تهران زیرزمینی است و آلودگی میکروبی و پساب حاصل از غسالخانه به سهولت و سرعت منتشرخواهد شد.حتی اگر مخازن آب را کاملاً ایزوله فرض کنیم چاهها و قنوات در منطقه نیز چنین نیستند.
این اتفاق تکرار فاجعه اسماعیلآباد در جنوب تهران است، منتهی در اسماعیلآباد، نشت نفت مطرح بود و این بار نشت آب آلوده گورستان. نشت مواد از مخازن نفتی پالایشگاه تهران به علت شیب اراضی، تمام آبها و اراضی این منطقه از تهران را 3 سال پیش آلوده کرد و هنوز محصولات زراعی این زمینها در تهران مصرف میشود. این آلودگی نفتی به هیچ مخزن بزرگ آبی در تهران نرسید و عواقب آن تاکنون ادامه دارد حالا فرض کنید نشت آب غسالخانه یک گورستان در بالای مخازن بزرگ آب تهران چه اتفاقاتی را در پی خواهد داشت.
نباید مسئولان فراموش کنند زمانیکه گورستان بهشت زهرا راهاندازی شد بیش از 25 کیلومتر با شهر تهران فاصله داشت و امروز متصل به تهران است. اما منطقه «تلو» همین الآن کاملاً متصل به شهر تهران است و در اندک زمانی توسط شهر بلعیده میشود و آن وقت تازه به وضعیت «ابن بابویه» دچار میشود که اهالی همان محل از دفن میت جلوگیری خواهند کرد.
ایجاد گورستان و آلودگی آبهای جاری تهران
حسن اصیلیان، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره احداث گورستان جدید برای تهرانیها در منطقه «تلو» میگوید: بیشتر آلودگیهای ناشی از احداث گورستان در آبهای جاری است. پساب گورستان وارد محیط میشود. این مسئله در مورد بهشت زهرا نیز رخ داده است به طوریکه پساب را در رشته قنوات قدیمی منطقه رها کرده و باعث ایجاد مشکلات بعدی میشوند.
وی تأکید میکند که برای احداث این گورستان، باید جهت باد، تردد، آبهای زیرزمینی و وضعیت خروج آب غسالخانه مورد توجه قرار گیرد.
به گفته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، گورستانها طرح جامع دارند و در مکانیابی آنها حتماً باید نظر محیط زیست لحاظ شود.
اصیلیان میگوید: مشکلات امروز مردم باقرشهر در جنوب تهران در آینده برای مردم شمال شرق تهران نیز خواهد بود.
گورستان دوم تهران، ضرورت انکارناپذیر
در حالیکه مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست تأکید دارند احداث گورستان در تلو نیازمند بررسیهای زیستمحیطی است، محمود رضاییان، رئیس سازمان بهشت زهرا تأکید دارد: احداث گورستان دوم در تهران ضرورتی انکار ناپذیر است و در این راستا گورستانی در تلو باید راهاندازی شود.
به گفته وی بهشت زهرا در تهران در حال حاضر تنها 25 هزار قبر خالی دارد و با این وضعیت تنها تا دی میتوان از آن استفاده کرد.
رئیس سازمان بهشت زهرا در تهران میگوید: تمام فعالیتهای کارشناسی در راستای احداث این گورستان صورت گرفته و در این فعالیتها مشخص شده که احداث این گورستان در منطقه «تلو» تهران هیچ ضرری به محیط زیست منظقه وارد نمیکند.
رضاییان از تمامی ارگانهای ذیربط میخواهد با همکاریهای لازم راه احداث گورستان شرق تهران را هموار سازند.
دامنه البرز مرکزی محل احداث گورستان نیست
سروش مدبری، مدیر کل آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست درباره احداث گورستان جدید برای تهرانیها در «تلو» معتقد است این منطقه جزء دامنه جنوبی البرز محسوب میشود و از نظر زیستمحیطی به شدت آسیبپذیر است و احداث گورستان به منطقه آسیب میزند.
وی نیز همچون سایر کارشناسان محیط زیست میگوید: برای احداث گورستان در هر منطقهای باید ضوابط زیست محیطی رعایت شود شیب منطقه، میزان تأثیرگذاری بارندگی در منطقه، مسیر حوزه آبریز و ... باید مورد توجه قرار گیرد.
مدیر کل آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست تأکید دارد که بافت منطقه جنوب البرز بافت آسیبپذیری است و محیط زیست بکری دارد و احداث گورستان در این منطقه حتماً باید با مطالعات زمینشناسی و ژئوتکنیکی همراه باشد و عمق سفرههای زیرزمینی و نفوذپذیری خاک مورد بررسی قرار گیرد.
کارشناسی امروز؛ پیشگیری از وقوع فجایع فردا
ایجاد گورستان در منطقه نظامی «تلو» در بالای مخازن بزرگ آب این کلانشهر اگر امروز با کار کارشناسی بیشتر و سنجیدهتری انجام شود و هماهنگیهای لازم بین مسئولان شهری و محیط زیست صورت پذیرد جلوی بسیاری از بار مشکلاتی که در آینده دامنگیر تمام مسئولان و مردم میشود، گرفته خواهد شد.