اگرچه در سالهای اخیر هر از چندگاهی امواج، جسد این جانوران زیبا را با خود به ساحل میآورد اما بیشتر شدن روند مرگ و میر این جاندار، احتمال انقراض نسل آن را در ذهن دوستداران محیط زیست تداعی میکند.
مسوول طرح پژوهشی و آموزشی حفاظت از فک خزری در این باره گفت: فعالیتهای بیش از اندازه صید و صیادی چه قانونی چه غیرقانونی مخصوصا استفاده از سموم خانواده ددت مهمترین عامل کاهش جمعیت این جانور خزری است.
به گفته هرمز اسدی، صیادان با صید طعمههای این جانور در اصل به صورت رقیبانی برای فکها محسوب میشوند.
با کم شدن مواد غذایی فکها در نتیجه نسل آنها نیز روند رو به انقراض را در پیش میگیرد. براساس بررسیها، بیشترین آلودگیها در سواحل باکو سپس در آستارا و تنکابن دیده شده است.
از دیگر عوامل کاهش جمعیت فکها یک نوع ویروس متعلق به سگسانان است که در سواحل یخ زده حوزه شمالشرقی خزر با حمله گرگها و روباهها به این حیوان انتقال یافته است.
این ویروس به طور دورهای عمل میکند و در سالهای 79 و 80 بسیار فعال بود و سبب مرگ و میر وسیع فکها شد.
فاجعه اینجاست که جمعیت فکها در یک قرن 90 درصد کاهش یافته است.
در همین راستا مسوول پروژه پژوهشی ــ آموزشی انستیتو داروین انگلستان در ایران گفت: جمعیت فک به حدود 110 هزار قلاده رسیده در حالی که تا یک قرن گذشته بیش از یک میلیون فک در دریای خزر زندگی میکرد.
وی، علت کاهش این گونه جانوری را کشتار بیرویه آن در سالهای گذشته، برداشت بیرویه منابع آبزیان مورد تغذیه فکها و همچنین ورود انواع آلایندهها به دریای خزر عنوان کرد.
صید بیرویه کیلکا، فک خزری را با کمبود مواد غذایی و در نتیجه ضعف فیزیکی و ورود نوعی ویروس به سیستم عصبی این حیوان و در نهایت مرگ و میر دست جمعی فکهای خزری مواجه میسازد.
با شناخت تهدیداتی که این گونه جانوری با آن مواجه است میتوان شیوههای مناسبی را برای حفاظت از فکهای خزری اتخاذ کرد. این تهدیدات از سال 79 با اجرای برنامه محیط زیست خزر شناسایی شده است.
این فکشناس همچنین عنوان کرد: گرچه مهار و جلوگیری از آلودگی در کوتاه مدت ممکن نیست، ولی میتوان جلو کشتار این جانور را گرفت و مواد غذایی موردنیاز فکها را نیز با مدیریت مناسب ذخایر آبزیان تامین کرد.
بنا به تاکید کارشناسان در صورتی که برای رفع مشکلات زیستی این جانور فعالیتی نشود، بزودی شاهد انقراض کامل آن در دریای خزر خواهیم بود.
این پژوهشگر یادآور شد: باید با توافق کشورهای همسایه ایران در حاشیه دریای خزر، تصمیم قطعی برای مبارزه با انقراض این گونه باستانی در نظر گرفته شود.
نبودن فرهنگ مناسب «زندگی و هماهنگی با طبیعت» عامل اصلی فکهاست، زیرا صیادان، این گونههای نادر را میکشند، زیرا این جانور را عامل کم شدن ماهیان میدانند.
مدیرکل محیط زیست استان گیلان نیز بر لزوم ارائه طرحهای جامع برای بهرهبرداری از منابع پایدار دریای خزر تاکید کرد و گفت: متاسفانه روند انقراض فکها به دلیل افزایش آلودگیهای دریایی شدت یافته است.
کامران زلفینژاد گفت: برای حفظ اینگونه باید زیستگاههای دریایی را سالم نگه داشت.
وی به مهر گفت: برای جلوگیری از صید غیرمجاز به برنامه جامع نیاز است.
مسائل مربوط به حیات زیست محیطی دریای خزر از طریق «کنوانسیون تهران» بررسی میشود.
به گفته وی، در سطح جهانی نگرانیهایی درخصوص فک خزری وجود دارد و محیط زیست استان در تلاش است تا اهمیت وجودی این جانور را به مردم بشناساند.
«فک خزری»، کوچکترین گونه فکهای واقعی یعنی بدون گوش است و تنها در این دریاچه یافت میشود، این یگانه پستاندار خزر در اغلب نقاط دریا زندگی میکند، محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن مواد غذایی و به صورت فصلی تغییر میکند تابستان و پاییز اکثر فکهای خزری در آبهای حوزه ایران زندگی میکنند.
لانهسازی و زایمان فکها بر روی یخ انجام میگیرد، طول دوره بارداری این جانوران 11 ماه است و در ماه دوازدهم برای زایمان به مناطق یخی شمال دریای خزر مهاجرت میکنند.
گفتنی آن که دریای خزر دارای 114 گونه، 63 زیرگونه و 14 نژاد از کمیابترین ماهیان جهان است.
سلام بابک چرا دیگه تو سایتم مطلب نمی نویسی در ضمن من تو رو مدیر سایتم کردم